Wat is HET moment om je kind te laten slapen?

Onlangs stelde ik de vraag: “Wat is nu HET moment om te gaan slapen?” Dit was een vraag die ik heel ondoordacht aan jullie stelde… Maar wat kreeg ik een reacties!

Eerst dacht ik: “Ik ga jullie allemaal een berichtje sturen.” Maar dat zouden dan heel veel, lange en veelal dezelfde verhalen worden en dan zou je daar misschien niet zoveel aan hebben. Daarom dus deze blog!

Het is niet gemakkelijk een eenduidig antwoord te geven op de vraag die ik stelde. Bij het slapen spelen heel veel verschillende factoren een rol. Je kunt je kind op de perfecte tijd in bed leggen. Maar wanneer het bijvoorbeeld last heeft van zijn buik, angsten heeft of oververmoeid is dan zal het nooit goed in slaap vallen.

Om te kunnen gaan slapen moeten alle hormonen en biologische ritmes op elkaar afgestemd zijn. Zo is daar het circadiaans ritme. Dat is het 24-uur-ritme van slapen-waken. Maar je hebt ook het homeostatisch proces dat ervoor zorgt dat je slaapdruk opbouwt. Ook maak je verschillende hormonen aan. Het hormoon cortisol zorgt ervoor dat je wakker blijft en het hormoon melatonine zorgt ervoor dat je weer kan gaan slapen. En zo zijn er nog meer processen die meewerken aan slaap. En staat alles goed? Dan slaap je dus goed in.

Dat is dus HET perfecte moment.

Lekker wazig he? Misschien wel teleurstellend, omdat je gehoopt had een beter antwoord te krijgen 😉 Ik ga hem even wat concreter maken:

In deze blog maak ik het onderscheid tussen het jongere en oudere kind. Onder een jong kind versta ik kinderen van ongeveer 3 maanden (voor die tijd lopen de processen anders) tot 4 jaar die overdag nog een middagdutje doen. Peuters vanaf ongeveer 2,5/3 jaar die dat niet meer doen schaar ik voor het gemak even onder het oudere kind.

Meer weten over het jongere kind? Lees dan lekker door! Heb je een ouder kind? klik dan hier!

Beste ouder van een jong kind,

Jij hebt “mazzel” 😉 Bij jonge kinderen is het bepalen van HET goede moment om te gaan slapen “relatief” gemakkelijk! Er is enorm veel onderzoek gedaan naar de tijden die kinderen wakker zijn en wanneer kinderen weer gaan slapen. En wat blijkt? Per leeftijd staat die tijd nagenoeg vast! Tussen deze leeftijdsfases door zijn er zogenoemde regressies waarin het slapen verandert. Zo kunnen kinderen, na zo’n regressie, vaak langer achter elkaar wakker zijn en langer achter elkaar slapen. We zien dat de hoeveelheid slaap niet zozeer verandert, maar wel hoe lang kinderen wakker zijn en hoe lang kinderen achter elkaar slapen.

Door goed te kijken naar de signalen die de kinderen afgeven kun je een kind met een goede slaapbasis op het juiste moment in bed leggen. En heel vaak zie je dat de tijden dan ook overeenkomen met de tijden uit de tabel. Ik kom ook geregeld kinderen tegen waarbij dit niet werkt… want je slaapsignalen zijn niet betrouwbaar als er sprake is van oververmoeidheid. (Als jij gaapt na een slechte nacht dan betekent dat ook niet dat je gelijk een dutje kan doen om elf uur in de ochtend, hier is meer voor nodig). Kinderen van wie het ritme dus een beetje in de war is zullen moeilijker in slaap vallen. De kinderen zijn wel moe (of juist mega actief), worden onrustiger en hierdoor is het moeilijker om weer in slaap te vallen. Als je zo in slaap valt, slaap je minder lang en diep, worden deze kinderen nog meer vermoeid… zie je de vicieuze cirkel?

Het eerste wat ik al coach dan ook doe is, naast alle andere factoren checken, kijken naar dat ritme en het kind binnen de wakkertijden laten slapen. En dat kost even tijd… je ritme moet opnieuw ingesteld worden. En dan hier ook het antwoord op jullie vraag: HET goede moment is dus binnen die wakkertijden. Wakkertijden zijn de MAXIMALE tijden dat een kind wakker is.

Dus wanneer het wakker wordt start wakkertijd 1, dan gaat het slapen en als het vervolgens weer wakker wordt start wakkertijd 2, dan gaat het weer slapen en start wakkertijd 3 etc. Tot het nacht is en dan slapen kinderen steeds vaker en langer achter elkaar door. Dit hoeft nog niet de hele nacht. Je ziet dat een pasgeboren baby om de drie uur kan komen voor voeding. Een kind van zes maanden kan al wat langer zonder en kan vijf uur ertussen laten, dit is dus heel persoonlijk. Wat betreft doorslapen zijn kinderen dus niet met elkaar te vergelijken. Komt een kind van vier maanden of ouder structureel om het uur dan is het tijd om contact met mij op te nemen. Dan heeft het geen honger, maar is er zeer waarschijnlijk sprake van onrust of oververmoeidheid 😉

Wat die wakkertijden nu zijn voor jouw kind kan je zien op de afbeelding die ik maakte. Hierop kun je ook zien dat we kinderen, vanaf zes maanden, na 17.00 uur niet meer laten slapen. Yep, die maak je dus ook wakker om 17.00 want anders kom je echt in de knoei met de nacht die daarop volgt.

Dus HET moment wordt bepaald door de leeftijd van je kind en wanneer het wakker geworden is van het vorige slaapje.

Kom je er niet uit? Wil je meer weten? Neem dan even contact met mij op en dan kijken we tijdens een gratis en vrijblijvend gesprek wat ik voor jullie kan betekenen.

Neem contact op via het contactformulier of stuur mij even een appje (0645736155)

Beste ouder van een ouder kind,

Je merkte dat ik een splitsing maakte bij het doen van de middagslaapje of niet… jij hebt een ouder kind dat dus geen middagslaapje meer doet. Dat maakt het lastiger om te bepalen wat HET goede moment is om te gaan slapen.

Het slapen verandert steeds en misschien heb je dat eerder al gemerkt bij je kind. Er zijn periodes geweest waarbij het slapen heel gemakkelijk en voorspelbaar ging. En er waren zogenoemde slaapregressies waarbij alles veranderde en je kind zeer waarschijnlijk een tijdje minder goed sliep en meer hulp nodig had om in slaap te vallen. Gelukkig zijn die enorme ‘slaapsprongen’ nu voorbij. Als alles goed gaat met het slapen dan is er een soort ritme ontstaan. Je kind gaat om een bepaalde tijd slapen en wordt op een bepaald tijdstip wakker en slaapt dan de uren die passen bij de leeftijd. Bekijk hiervoor de afbeelding. En je ziet dat er verschillen zijn ontstaan tussen kinderen. Het ene kind is een vroege vogel en het andere een nachtuil.

Wist je dat dit ook erfelijk bepaald is? Zijn beide ouders uit zichzelf altijd vroeg wakker? Dan is de kans groot dat het kind dit van nature ook is.

Vroege vogels gaan eerder slapen dan nachtuilen.

Wanneer de maatschappij van ons vraagt om eerder op te staan dan ons ritme dat aangeeft dan ontstaat er oververmoeidheid en raakt ons biologische ritme in de war. Een kind moet bijvoorbeeld om half negen op school zijn. Of wanneer ene kind, later dan zijn “biologische” bedtijd naar bed gaat…

En laat nu net dat ritme er ook voor zorgen dat je dus weer op tijd moe wordt en in slaap valt… Een kind is dan over zijn slaap heen, het goede moment is gemist. Met als gevolg dat kinderen lang wakker liggen in bed (en net als bij volwassenen gaan die koppies dan draaien en gaan ze van alles bedenken of er 100 x per avond eruit). Ook slapen ze dan onrustiger in waarbij nachtmerries e.d. hen gemakkelijker kunnen storen en wakker maken. En dan is de slaapdruk al gekelderd met als gevolg dat ze heel vroeg in de ochtend wakker zijn en niet meer in slaap kunnen vallen.

Kortom het is allemaal actie en reactie… Dat is ook mijn rol als slaapcoach… uit te zoeken wat het kip is en wat het ei… en omdat al die factoren spelen is dit soms lastig te bepalen.

Maar kennis is macht…

Weet dat ritme weer zorgt voor ritme… De timing bepaald de slaapdruk(slaperigheid) en de slaapdruk bepaald weer te timing. Ritme is dus de key. Dat bepaalt ook de mate van slaperigheid. HET ideale moment is altijd een vast moment in de avond. Ons biologische ritme kent geen weekenden, vakanties en lockdowns. Dus hanteer altijd een vaste bedtijd om HET goede inslaapmoment te pakken. En vooral kinderen die veel worstelen met slaapproblemen is dat echt tip nummer 1.

Op een dag zie je twee periodes van maximale slaperigheid. Aan het einde van de middag. 4-uur Cup-a-Soup momenten noem ik deze meestal. En aan het einde van de nacht, 03.00-05.00 uur. En er zijn ook twee periodes van maximale alertheid. Midden op de ochtend en in de avond, net voordat HET ideale slaapmoment er is… Laat je niet misleiden door die tweede storm van alertheid. En laat je kind dus gewoon naar bed gaan 😉 ook al is het HELEMAAL niet moe.

Weet dat een half uur later naar bed gaan al effect kan hebben op het gedrag de volgende dag. Een keer later naar bed kan gebeuren (zelfs bij ons komt het soms voor), maar probeer dan zo snel mogelijk weer naar een ritme toe te gaan.

Hieronder zie je de hoeveel slaap die een kind gemiddeld nodig heeft...

Let op! Slaperigheid en alertheid worden ook beïnvloed door leeftijd, persoonlijke slaapbehoefte, de activiteit die je doet maar ook door je omgeving. Wanneer je veel op een beeldscherm kijkt voor je gaat slapen beïnvloed je de aanmaak van melatonine negatief en kan het langer duren voordat je gaat inslapen. Deze factoren worden vaak onderschat.

Weet dat ik met je mee kan kijken. Dat ik het slaapgedrag kan analyseren en jullie tips en tricks kan geven om je kind beter te laten (in)slapen. Maar benader mij ook voor veel andere slaapproblemen zoals nachtmerries, overdag heel moe zin, in de ochtend laat of juist extreem vroeg wakker worden. Neem vooral contact op…

Het werken met oudere kinderen met (grote en kleine) slaapproblemen vraagt echt om maatwerk. Daarom bel ik het liefste met jullie om gratis en vrijblijvend te overleggen of, hoe en waarmee ik jullie kan helpen.

Neem contact op via het contactformulier of stuur mij even een appje (0645736155)

Liefs Anneke, Slaapcoach